IMD Weather Update भारतीय हवामान विभागाने (IMD) नोव्हेंबर २०२५ साठीचा हवामानाचा अंदाज नुकताच जाहीर केला आहे. हा अंदाज शेतकरी आणि सर्वसामान्य नागरिकांसाठी अत्यंत महत्त्वाचा आहे, कारण तो पाऊस, थंडी आणि तापमानाबद्दल स्पष्ट माहिती देतो. IMD चे महासंचालक डॉ. मृत्युंजय महापात्रा यांनी ३१ ऑक्टोबर रोजी झालेल्या पत्रकार परिषदेत ही माहिती दिली.
या अंदाजानुसार, नोव्हेंबर महिन्यात देशातील बहुतांश भागांत सरासरीपेक्षा अधिक पावसाची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे.
संपूर्ण देशातील पावसाचा अंदाज: ‘बहुतांश भागात अधिक पाऊस’ : IMD Weather Update
नोव्हेंबरमध्ये देशभरात सरासरी ते सरासरीपेक्षा अधिक पाऊस होण्याची शक्यता आहे. विशेषतः, ज्या दक्षिण भारतीय राज्यांमध्ये या काळात सर्वाधिक पाऊस पडतो, तेथे ७७ ते १२३ टक्के म्हणजेच सरासरी पावसाचा अंदाज आहे.
दीर्घकालीन सरासरी (LPA) काय सांगते?
- नोव्हेंबरमध्ये संपूर्ण देशात सरासरी २९.७ मिलिमीटर पाऊस पडतो.
- दक्षिण भारतात याच महिन्यात सरासरी ११७.७ मिलिमीटर पाऊस होतो.
या अंदाजानुसार, पाऊस चांगला होण्याचे संकेत आहेत.
‘सरासरीपेक्षा कमी’ पाऊस कुठे असेल?
देशातील काही भागांत मात्र सरासरीपेक्षा कमी पाऊस होण्याची शक्यता आहे. यामध्ये तमिळनाडू, जम्मू आणि काश्मीर तसेच लगतच्या राज्यांचा समावेश आहे.
महाराष्ट्रासाठी महत्त्वाचा हवामान अंदाज: पाऊस आणि तापमानाची स्थिती :
महाराष्ट्रातील जनतेसाठी हा अंदाज महत्त्वाचा आहे.
१. महाराष्ट्रातील पाऊस –
राज्याच्या बहुतांश भागांत नोव्हेंबर महिन्यात सरासरी ते सरासरीपेक्षा अधिक पाऊस होण्याची दाट शक्यता आहे. परतीच्या मान्सूननंतरही चांगला पाऊस अपेक्षित असल्याने शेतीच्या कामांना हा अंदाज उपयुक्त ठरू शकतो. (यापूर्वी ऑक्टोबर महिन्यात राज्यात सरासरीपेक्षा ५% अधिक पाऊस झाला होता, जो ७७.७ मिलिमीटर इतका होता.)
२. महाराष्ट्रातील थंडी आणि तापमान –
पावसाच्या अंदाजासोबतच तापमानाचा अंदाज थंडीप्रेमींसाठी निराशाजनक ठरू शकतो.
- किमान तापमान (रात्रीचे/सकाळचे): राज्यातील किमान तापमान सरासरीपेक्षा वर राहण्याची शक्यता अधिक आहे.
- परिणाम: यामुळे महाराष्ट्रात नोव्हेंबर महिन्यात थंडीचा जोर तुलनेने कमी राहण्याची शक्यता IMD ने वर्तवली आहे.
कमाल आणि किमान तापमानाचा विशेष विश्लेषण :
नोव्हेंबर महिन्यातील तापमानाचे चित्र थोडेसे गुंतागुंतीचे आहे:
| तापमानाचा प्रकार | प्रभावित प्रदेश | अंदाज | परिणाम/टीप |
| किमान तापमान (रात्रीचे/सकाळचे) | वायव्य भारताचा काही भाग वगळता बहुतांश देश | सरासरीपेक्षा अधिक | थंडी कमी जाणवेल. |
| कमाल तापमान (दिवसाचे) | महाराष्ट्र, मध्य भारत, वायव्य भारत | सरासरीपेक्षा कमी | दिवसाच्या वेळी काहीसा गारवा जाणवू शकतो. |
थोडक्यात, रात्री आणि सकाळी उबदार हवामान राहील, तर दिवसाच्या वेळी ढगाळ हवामान आणि किंचित गारवा अनुभवायला मिळण्याची शक्यता आहे.
सारांश आणि शेतकऱ्यांसाठी मार्गदर्शन :
IMD च्या या अंदाजानुसार, नोव्हेंबर महिना पावसाच्या दृष्टीने चांगला असणार आहे, विशेषतः दक्षिण आणि मध्य भारतासाठी (महाराष्ट्रसह). मात्र, थंडीचा अनुभव घेण्यासाठी नागरिकांना अजून काही काळ वाट पाहावी लागेल, कारण किमान तापमान सरासरीपेक्षा वर राहणार आहे.
शेतकऱ्यांनी लक्षात ठेवण्यासारख्या गोष्टी:
- पाऊस सरासरीपेक्षा अधिक राहण्याची शक्यता असल्याने पिकांचे नियोजन काळजीपूर्वक करावे.
- दिवसाचे तापमान कमी राहू शकते, याचा विचार करून पिकांची काळजी घ्यावी.
नोव्हेंबर महिन्यातील हवामान अंदाज शेतीचे नियोजन, रब्बी हंगामाची तयारी आणि दैनंदिन जीवनातील बदलांसाठी एक महत्त्वाची दिशा देणारा आहे. IMD Weather Update
