nuksan bharpai : राज्यात जून ते ऑगस्ट २०२५ या कालावधीत झालेल्या पूर आणि अतिवृष्टीमुळे बाधित झालेल्या शेतकऱ्यांसाठी अखेर पहिल्या टप्प्यातील मदत वाटपाला सुरुवात झाली आहे. राज्य शासनाने मंजूर केलेल्या २२१५ कोटी रुपयांच्या निधीपैकी, ज्या शेतकऱ्यांची केवायसी (KYC) प्रक्रिया पूर्ण झाली आहे, त्यांच्या बँक खात्यात थेट रक्कम जमा केली जात आहे. मात्र, खात्यावर जमा होणारी रक्कम अत्यंत तुटपुंजी असल्याने, राज्यभरातील शेतकऱ्यांमध्ये तीव्र संताप आणि नाराजी पसरली आहे. “ही मदत आहे की शेतकऱ्यांची चेष्टा आहे?” असा संतप्त सवाल शेतकरी विचारत आहेत.
nuksan bharpai खात्यात जमा तुटपुंजी रक्कम, मदतीवर प्रश्नचिन्ह
गेल्या दोन दिवसांपासून शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यावर पैसे जमा होण्यास सुरुवात झाली आहे. परंतु, अनेक शेतकऱ्यांच्या खात्यात केवळ २५००, ३०००, ३५०० ते ५०००-६००० रुपये इतकीच रक्कम जमा झाली आहे.
एकीकडे सरकारने ६० लाख हेक्टरपेक्षा जास्त शेतीचे नुकसान झाल्याचे जाहीर केले, तर दुसरीकडे प्रत्यक्ष मदत इतकी कमी मिळत असल्याने शेतकरी हवालदिल झाले आहेत. एनडीआरएफ (NDRF) निकषांनुसार, जिरायती क्षेत्रासाठी प्रति हेक्टर ८,५०० रुपये आणि दोन हेक्टरच्या मर्यादेत मदत मिळणे अपेक्षित असताना, मिळणारी रक्कम त्याहून खूपच कमी आहे.
“ही नुकसान भरपाई (nuksan bharpai) की भीक?”
शेतकऱ्यांच्या मते, जमा झालेली ही अत्यल्प रक्कम खरीप हंगामातील झालेले प्रचंड नुकसान भरून काढण्यासाठी तर सोडाच, पण रब्बी हंगामासाठी बियाणे खरेदी करण्यासही पुरेशी नाही. यामुळेच शेतकरी थेट विचारणा करत आहेत: “ही नुकसान भरपाई आहे की सरकार आम्हाला भीक देत आहे?”
नुकसानीचा पंचनामा (सर्वेक्षण) करताना नुकसानीची टक्केवारी आणि बाधित क्षेत्र कमी दाखवल्यामुळेच ही अत्यल्प मदत मिळत असल्याचा आरोप शेतकरी संघटनांकडून होत आहे.
कॉर्पोरेट कर्जमाफीशी तुलना करत टीका
शेतकऱ्यांनी या मदतीच्या तुलनेत कॉर्पोरेट कंपन्यांना मिळणाऱ्या सवलतींवर बोट ठेवत सरकारवर दुजाभाव करत असल्याचा आरोप केला आहे. मोठ्या कंपन्यांची हजारो कोटींची कर्जे ‘हेअरकट’च्या नावाखाली माफ केली जातात, मग शेतकऱ्यांच्या बाबतीतच सरकार हात आखडता का घेते, असा प्रश्न उपस्थित केला जात आहे.
या पार्श्वभूमीवर, नुकतेच देशाच्या गृहमंत्र्यांनी राज्य सरकारने शेतकऱ्यांना कसा दिलासा दिला यावर केलेले विधानही फोल ठरत असल्याची टीका शेतकरी करत आहेत.
रब्बी पेरणीसाठीही रक्कम अपुरी
पहिल्या टप्प्यात जवळपास ३१ लाखांपेक्षा जास्त शेतकऱ्यांना ही मदत दिली जात आहे. मात्र, सरासरी पाहिल्यास प्रत्येक शेतकऱ्याच्या वाट्याला केवळ ५ ते ६ हजार रुपये येत आहेत. या तुटपुंज्या रकमेमुळे रब्बी हंगामाची पेरणी कशी करायची, या चिंतेत शेतकरी सापडला आहे.nuksan bharpai
त्यामुळे, सरकारने केवळ निधी जाहीर न करता, शेतकऱ्यांच्या झालेल्या नुकसानीचा विचार करून, त्यांच्या खात्यात सन्मानजनक आणि पुरेशी रक्कम तातडीने जमा करावी, अशी मागणी जोर धरू लागली आहे.
